Fransa’da Müslümanlar, giyim tercihlerine farklı gerekçelerle yapılan müdahalelerle karşı karşıya kalıyor.
Fransız Futbol Federasyonu’nun başörtüsü yasağına, şimdi de okullarda abaya olarak bilinen uzun elbise giyilmesi yasağı eklendi.
Karar, “demokrasi ve özgürlükler beşiği” olarak anılan Avrupa ülkesinde yaşayan Müslümanlar tarafından tepkiyle karşılandı.
Uzun elbise yasağı Danıştay’a taşındı
Fransa’da Müslümanların hakları için mücadele eden ADM Derneği, Eğitim Bakanı Gabriel Attal’ın laikliğe aykırı olduğu gerekçesiyle okullarda abaya (uzun elbise) giyilmesi yasağını Danıştay’a taşıdı.
Kararın durdurulmasını istiyorlar
Avukat Vincent Brengarth, X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, “temel özgürlüklere” aykırı olarak nitelediği kararın askıya alınması için Danıştay’a başvurduklarını belirtti.
Fransa’da tartışmalı abaya yasağı kararı
Eğitim Bakanı Gabriel Attal’ın, 27 Ağustos’ta abaya ve entari tarzı uzun elbiselerin laikliğe aykırı olduğu gerekçesiyle okullarda giyilmesine müsaade etmeyeceğini açıklaması tartışmalara neden olmuştu.
Hükümet Sözcüsü Olivier Veran, 28 Ağustos’ta ülkedeki okullarda giyilmesinin yasaklanacağı abaya ve benzeri uzun elbiseler için “politik bir saldırı aracı” olduğu yorumunu yapmıştı.
Muhalefet, Bakan Attal’ın laikliğe aykırı olduğu gerekçesiyle okullarda abaya giyilmesine getirdiği yasak kararını, Danıştay’a taşıyacaklarını bildirmişti.
Attal, 31 Ağustos’ta konuk olduğu France Inter radyosunda, 4 Eylül’de başlayacak yeni eğitim öğretim dönemi itibarıyla kızların giydiği abayaların yanı sıra erkek entarilerinin (kamis) de yasaklanacağını açıklamıştı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, okullarda öğrencilerin abaya giyme yasağına ilişkin taviz vermeyeceklerini belirtmişti.
Abaya ve laiklik meselesi
Halihazırda ilk ve ortaokullarda başörtüsü takmanın yasak olduğu Fransa’da kızların giydiği ve “abaya” diye adlandırılan uzun elbise, dini simge olarak değerlendiriliyor.
Fransa, 1905 laiklik yasasıyla din ve devlet işlerini ayırma yoluna gitti. Ekim 1989’da 3 ortaokul öğrencisi, başörtülerini çıkarmayı reddettikleri için okuldan atıldı. Bu olay, “Creil başörtüsü meseleleri” olarak ülkenin siyasi literatürüne girdi.
Danıştay ise 27 Kasım 1989’da öğrencilerin dini aidiyetlerini ortaya koyan simgeler taşımalarının laikliğe aykırı olmadığına karar verdi.
Başörtüsü meselesi, uzun yıllardır ülkede tartışılan konu haline gelirken 2004’te ilk ve orta dereceli tüm kamu okullarında dini simgelerin kullanımı yasaklandı. Adı geçen dini simgeler, “başörtüsünü” de kapsarken bu yasak, özellikle başörtü takan Müslüman kızları ve sarık takan Sih erkekleri etkiledi.
Fransa’da 2015’te uzun siyah etek giyen 15 yaşındaki kızın okula alınmaması, ülkede gündem olmuştu.